برای حفظ جان مسافران آسانسور، باید حتما قوانین امنیتی رعایت شود. از سال 1383، اخذ استاندارد آسانسور برای همه آسانسورها اجباری شده است و اگر آسانسوری این استاندارد را نداشته باشد، گواهی پایان کار به ساختمان داده نمی شود. با اخذ استاندارد آسانسور می توان احتمال وقوع حوادث ناگوار جانی و مالی را کاهش داد.
البته اخذ استاندارد آسانسور به تنهایی کافی نیست. اهالی هر ساختمان باید به فکر سرویس ماهیانه آسانسور خود نیز باشند تا حوادث جبران ناپذیری رخ ندهد. بهتر است بدانید در برخی از سال ها، تعداد کشته های حوادث مربوط به آسانسور به بیش از 30 نفر رسیده است. چنین حوادثی رابطه مستقیمی با عدم اخذ استاندارد آسانسور و عدم رعایت اصول ایمنی دارد. بنابراین با اخذ استاندارد آسانسور و رعایت اصول ایمنی در جهت کاهش حوادث آسانسور گام بردارید.
طبق قانون مقررات ایمنی ساخت و نصب آسانسور، تمام مالکینی که می‌خواهند برای ساختمان خود مجوز پایان کار بگیرند، نیاز به گواهی استاندارد آسانسور دارند. این تنها یکی از گواهی‌های استاندارد آسانسور است و در وهله‌ی دوم تمام مالکین و ساکنان یک ساختمان برای حفظ ایمنی کاربران، نیاز به «استاندارد ادواری» نیز دارند. مشاورین و متخصصین آسانسور با بازرسی دقیق و دوره‌ای، از ایمنی آسانسورها مطمئن می‌شوند و پس از آن گواهی استاندارد ادواری را صادر می‌کنند. مدت زمان گرفتن این گواهی معمولا بین 10 تا 30 روز کاری می‌باشد.
توجه کنید که ایمن بودن با سرویس و نگهداری آسانسور بصورت ماهانه بررسی می‌شود، اما استاندار بودن آن به معنای پیگیری مالکان برای همواره ایمن بودن آسانسور است و این اطمینان خاطر تنها با اخذ گواهینامه استاندارد حاصل می‌شود.
تا زمانیکه در ساختمان‌ها گواهینامه‌های استاندارد اولیه و ادواری صادر نشده باشد، هیچ‌یک از مالکان و ساکنین اجازه‌ی استفاده از آسانسور را نخواهند داشت و همان‌طور که اشاره شد، شهرداری پایان کار ساختمان را صادر نخواهد کرد. بنابراین دارا بودن استاندارد آسانسور از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است.
انواع استاندارد آسانسور
استاندارد اولیه آسانسور و استاندارد ادواری آسانسور، دو نوع استاندارد آسانسور محسوب می شوند که باید اخذ شوند. اگر مدیر ساختمانی از اخذ این استاندارد آسانسور خودداری کند، به ساختمان پایان کار داده نخواهد شد. به این نوع استاندارد، استاندارد اولیه آسانسور گفته می شود. استاندارد اولیه آسانسور نشان دهنده استاندارد بودن آسانسور شما از لحاظ ایمنی و کارایی است.
نوع دوم استاندارد آسانسور که به آن استاندارد ادواری آسانسور گفته می شود، باید هر سال اخذ شود تا از سرویس و نگهداری مناسب آسانسور شما اطمینان حاصل شود. به عبارت دیگر، اگر از خدمات سرویس و نگهداری یک شرکت معتبر استفاده کنید، به آسانی خواهید توانست استاندارد ادواری آسانسور را اخذ کنید. از نظر فنی، اخذ این استاندارد لازم است. بهتر است بدانید در صورتی که استاندارد ادواری آسانسور اخذ نشود و حادثه ای رخ دهد، مدیر ساختمان مسئول خواهد بود.
هدف از اخذ استاندارد آسانسور چیست؟
هدف اخذ استاندارد، رعایت قواعد ایمنی و حفاظت از مصرف کنندگان، سرویس کاران و بازرسان در برابر حوادث جبران ناپذیر جانی و مالی است. این حوادث ممکن است طی سرویس و نگهداری آسانسور یا هنگامی که درون آسانسور هستید، رخ دهد. برای مثال ممکن است به دلایلی مانند آسیب یا خوردگی آسانسور، حوادثی چون سقوط، ضربه، حبس شدن درون آسانسور، آتش گرفتگی و برق گرفتگی رخ دهد. بنابراین ایمنی بارهای داخل کابین، محل نصب و تجهیزات آسانسور باید تامین شود.
زمان مورد نیاز برای اخذ استاندارد آسانسور
اگر می خواهید شخصا اقدام به اخذ استاندارد آسانسور کنید، باید وقت زیادی برای آن صرف کنید؛ زیرا ممکن است شرکت نصب کننده آسانسور همه استانداردهای لازم را رعایت نکرده باشد. در این صورت با بازدیدهای متعدد بازرسان و اشکالات بسیاری که آن ها به آسانسور شما وارد می کنند، روبرو خواهید شد. پس از هر بازرسی، مجبور می شوید یک متخصص را برای رفع مشکلات بیاورید و هزینه بالایی پرداخت کنید.
اما اگر از خدمات استانداردسازی یک شرکت معتبر کمک بگیرید، کمتر از یک ماه خواهید توانست استاندارد آسانسور خود را اخذ کنید؛ زیرا متخصصان یک شرکت معتبر تمام اشکالات رایج را می شناسند و تمامی مراحل اخذ استاندارد آسانسور را انجام خواهد داد. به طور کلی، 10 تا 30 روز برای اخذ استاندارد ادواری آسانسور و استاندارد اولیه آسانسور موردنیاز است.
به طور کلی چه مواردی در استانداردهای بازرسی آسانسور بررسی می‌شوند؟
- سیستم‌های كنترلی، ایمنی، الكتریكی و محركه آسانسور
- سیستم تعلیق كابین و مكانیزم تعادل و مسیر حركت كابین
- عملكرد ترمز ایمنی، گاورنر و ضربه‌گیرها
- عملكرد قفل‌ها و درب‌های كابین و طبقات
- قرارداد سرویس و نگهداری یک‌ساله شرکت فروشنده آسانسور
- تصویر پروانه طراحی و مونتاژ شرکت فروشنده‌ی آسانسور
- تصویر آگهی ثبت و در صورت وجود آگهی آخرین تغییرات شرکت فروشنده‌ی آسانسور در روزنامه رسمی کشور
در بررسی استانداردهای نصب آسانسور همواره رعایت دو مورد الزامی می‌باشد؛
«استانداردهای لازم در نصب الکتریکال آسانسور» و «استانداردهای لازم در نصب مکانیکال آسانسور»
استاندارهای لازم در بازرسی استاندارد نصب الکتریکال (الکتریکی) و کابین آسانسور
- تست و کنترل عملکرد زنگ اضطرای در هنگام قطع شدن برق آسانسور
- تست و کنترل سلامت کف کابین، دیواره‌ها و سقف کابین
- کنترل مناسب بودن روشنایی داخل کابین
- تست کلیدهای حرارتی تابلو فرمان آسانسور
- تست‌های مربوط به فرمان‌های تابلو فرمان آسانسور
- تست کلیه ترمینال‌های تابلو فرمان و تست محکم بودن آن‌ها
- کنترل سیستم برق اضطرای کابین در تابلو فرمان و باطری مخصوص آن
- تست نصب بودن چراغ‌های روشنایی داخل چاه آسانسور
- نصب صحیح تراول کابل و حرکت مناسب آن در چاه آسانسور
- وجود کانال‌کشی مناسب برای سیم‌کشی داخل چاه آسانسور
- تست و کنترل اتصالات تراول کابل و سیم‌های روی کابین آسانسور
- تست و کنترل سربندی سیم‌های رویزیون آسانسور
- تست عملکرد کلید قارچی
- تست و کنترل میکروسوئیچ پاراشوت روی سقف کابین
- تست و کنترل عدم لق بودن کفشک‌های کابین
- کنترل حرکت صحیح باز و بسته شدن درب کابین بدون صدای اضافی
- تست شستی برای بالا و پائین رویزیون آسانسور
- تست و کنترل روغندان‌های ریل کابین آسانسور
- کنترل روغندان‌های ریل وزنه
- تست و کنترل فاصله‌ی کابین با درب‌های طبقه
- کنترل تطابق نامگذاری طبقات و نامگذاری روی شستی داخل کابین
- تست و کنترل سیم ارت کابین
- تست کمان درب بازکن آسانسور
- تست و کنترل سیستم برگشت درب کابین آسانسور در مواقع برخورد با مانع
استاندارهای لازم در بازرسی استاندارد نصب مکانیکال (مکانیکی) و چاهک آسانسور
- تست و کنترل اجرای صحیح سکوهای ضربه‌گیر کف چاه آسانسور
- تست و کنترل نصب صحیح فنرها، لاستیک‌ها و ضربه‌گیرهای کف چاه آسانسور
- تست عملکرد دیکتاتورهای درب‌های لولایی طبقات آسانسور
- تست نصب بودن چراغ‌های روشنایی داخل چاه آسانسور
- تست و کنترل میکروسوئیچ فلکه ته چاه آسانسور
- تست وجود پلیت در زیر ریل‌ها
- کنترل نصب بودن نردبان برای ورود به کف چاه آسانسور
- تست رطوبت و نشتی آب در کف چاه آسانسور
- وجود کلید روشن/خاموش روشنایی داخل چاه در موتورخانه
- کنترل و تست لیمیت‌های حد بالا و حد پایین
- تست عملکرد قفل درب‌های لولایی و درب‌های اتوماتیک آسانسور
- تست و کنترل ضدزنگ بودن کلیه‌ی آهن‌آلات مربوط به آهن‌کشی داخل چاه آسانسور
- کنترل صاف بودن دیوارهای آسانسور
- تست و کنترل کشش مناسب سیم بکسل گاورنر و وزنه فلکه ته چاه آسانسور
- وجود فضای جان‌پناه در کف چاه آسانسور بر طبق استانداردهای لازم
- تست و کنترل جوشکاری براکت‌ها
- تست فاصله‌ی بین کابین و قاب وزنه تعادل
- تست و کنترل نحوه سربندی سیم بکسل‌ها
- تست و کنترل فاصله زیر قاب وزنه تعادل با ضربه‌گیر کف چاه آسانسور
- تست و کنترل فاصله زیر کابین با ضربه‌گیر کف چاه آسانسور
- تست فاصله اجزای متحرک با اجزای ثابت آسانسور
- تست و کنترل ریل و کفشک‌های کابین و قاب وزنه در زمانیکه آسانسور در بالاترین یا پایین‌ترین طبقه می‌باشد
- تست و کنترل جوشکاری آهن‌کشی چاه آسانسور
- کنترل سینی زیر درب کابین آسانسور
- تست و کنترل حفاظ ایمنی کفشک‌های قاب وزنه آسانسور
- تست و کنترل گارد محافظ وزنه‌های داخل قاب وزنه تعادل آسانسور
- کنترل تنظیم بودن کفشک‌های وزنه تعادل با ریل‌ها
- نصب صحیح تراول کابل و حرکت مناسب آن در چاه آسانسور
- وجود کانال‌کشی مناسب برای سیم‌کشی داخل چاه آسانسور
- کنترل نصب سینی‌های زیر درب طبقات آسانسور
- کنترل نبود لوله‌های آب و فاضلاب و کابل برق متفرقه در چاه آسانسور
مراحل اخذ استاندارد آسانسور
برای اخذ استاندارد آسانسور باید مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا مطمئن شوید که آسانسور ساختمان شما نصب و راه اندازی شده است. ساخت و برق کشی ساختمان نیز باید به اتمام رسیده باشد.
- از صفحه اول پروانه ساختمان و پشت و روی کارت ملی خود کپی بگیرید و به شرکتی که قرار است بر امور مربوط به اخذ استاندارد آسانسور شما نظارت کند، تحویل دهید.
- شرکت ذکر شده به صورت اینترنتی برای اخذ گواهی استاندارد آسانسور اقدام کرده و یک کد رهگیری از سامانه دریافت می کند.
- شرکتی که قرار است از آسانسور شما بازرسی کند، مشخص می شود.
- هزینه بازرسی را پرداخت کنید و اصل فیش را به شرکتی که با آن قرارداد بسته اید، بدهید.
- شرکت تمام اطلاعات لازم از جمله نقشه، محاسبات و فرم مهندس ناظر را به شرکت بازرسی آسانسور می فرستد.
- پس از مدتی، تاریخ بازرسی آسانسور شما اعلام می شود.
- در زمان اعلام شده، بازرس آسانسور به مکان آسانسور شما اعزام می شود. اگر ایراداتی وجود داشته باشد، بازرس ایمنی آسانسور شما را تایید نخواهد کرد. در این صورت، شرکت طرف قرارداد شما باید ایرادات ذکر شده توسط بازرس را رفع کرده و سپس از شرکت بازرسی یک زمان جدید برای بازرسی و تایید آسانسور درخواست کند.
- اگر آسانسور خود را تازه خریداری کرده اید یا از زمان نصب و راه اندازی آن، اقدام به استفاده از خدمات سرویس و نگهداری نکرده اید، باید با یک شرکت معتبر سرویس و نگهداری آسانسور قرارداد ببندید. تعمیر آسانسور هنگام خرابی به هیچ وجه به نفع شما نیست.
- در آخرین مرحله، کپی قرارداد سرویس و نگهداری ادواری و قرارداد بیمه آسانسور به شرکت بازرسی تحویل داده می شود.
- در نهایت شرکت بازرسی گواهی استاندارد آسانسور را به شما تحویل می دهد.
چک لیست موارد لازم برای اخذ استاندارد آسانسور
در تمامی بخش های آسانسور مانند چاه آسانسور، کابین و تابلوی کنترل آن باید تمامی استانداردها رعایت شود. برخی از مواردی باید باید رعایت شوند، عبارت اند از:
- قرارگیری ریل آسانسور در جای مناسب
- رسیدن قسمت پایانی ریل آسانسور به کف چاه
- آزاد بودن انتهای ریل آسانسور
- عدم وجود گرد و غبار در چاه آسانسور
- فاصله استاندارد سینی کابین آسانسور با درب طبقه
- عملکرد دقیق سنسور اضافه بار
- اتصالات استاندارد قاب وزنه
- فاصله مناسب قاب وزنه با دیواره آسانسور
- عدم ایجاد غبار توسط دیواره چاه
- هم سطح بودن کف چاه
- قرارگیری سیم کشی های چاه درون کانال
- متناسب بودن وزن قاب وزنه با کابین آسانسور
- عدم لرزش و عملکرد بی صدای موتور
- جنس مناسب و لغزنده نبودن کف موتورخانه
- فاصله یک متری تابلو برق با تابلو فرمان
- و موارد بسیار دیگر.
اگر از خدمات استانداردسازی یک شرکت معتبر استفاده کنید، دیگر نیازی نیست خودتان این موارد را رعایت کنید تا تایید بازرس را به دست آورید.
عدم برابری استاندارد آسانسور با ایمنی آسانسور
مهم نیست استاندارد آسانسور شما از چه نوع است؛ زیرا استاندارد آسانسور، ایمنی آسانسور شما را تضمین نمی کند. برای مثال، گاهی آسانسور شما هر دو نوع استاندارد را دارد، ولی ایمن نیست. بهترین روش برای حل این مشکل، بستن یک قرارداد سرویس و نگهداری ماهیانه آسانسور با یک شرکت معتبر است تا ایمنی آسانسور شما با بررسی های منظم تضمین شود. هزینه سرویس و نگهداری ماهیانه آسانسور، شما را از پرداخت هزینه های مربوط به حوادث آسانسور و هزینه های قانونی آن نجات می دهد.
برعکس این موضوع نیز صادق است. ایمن بودن آسانسور به معنی استاندارد بودن آسانسور نیست. اگر آسانسور شما ایمن است و قرارداد سرویس و نگهداری ماهانه نیز بسته اید، در اخذ استاندارد آسانسور درنگ نکنید. با اخذ استاندارد آسانسور به دیگران نشان می دهید که شما مسئولیت پذیر هستید و همیشه برای ایمن سازی آسانسور تلاش می کنید.
جمع بندی
طبق قوانین، اگر به علت عدم اخذ استاندارد آسانسور و عدم سرویس و نگهداری آن، حادثه ای رخ دهد، مالک ساختمان مسئول شناخته خواهد شد. همچنین برای اخذ بیمه آسانسور، ابتدا نیاز است گواهی استاندارد آسانسور از شرکت مربوطه دریافت شود. بنابراین مدیران و مالکان ساختمان باید همه عواقب قانونی و حوادث احتمالی را که به علت عدم اخذ استاندارد آسانسور رخ می دهد، برای ساکنین ساختمان توضیح دهند. سپس بودجه ای برای اخذ استاندارد آسانسور و سرویس و نگهداری ماهیانه آن اختصاص دهند.
امیدواریم اکنون که در این مقاله با تمام موضوعات مربوط به استاندارد آسانسور و همچین مراحل اخذ آن آشنا شده اید، حتما به اخذ آسانسور اقدام کنید تا آسانسور شما هیچ گونه آسیب مالی و جانی به استفاده کنندگان آن وارد نکند و یک عمر طولانی داشته باشد. اگر درباره استاندارد آسانسور و خدمات استانداردسازی آسانسور به توضیحات بیشتری نیازمندید، می توانید با کارشناسان آقای آسانسور تماس حاصل فرمایید.
